Kievitonderzoek in Rhoon

door Cornelis Fokker

31-jul-2021 Ook in 2021 hebben we weer broedbiologisch onderzoek gedaan naar kieviten in het akkerbouwgebied van Rhoon. Een groot deel van de Nederlandse kieviten broedt op akkers, maar van deze ‘akkerkieviten’ is nog weinig bekend. Aangezien de landelijke populatie van deze soort gestaag afneemt, blijft onderzoek naar deze akkervogel belangrijk om inzicht te krijgen in mogelijke oorzaken van deze afname.

In het Buijtenland van Rhoon, een akkerbouwgebied van zo’n 600 ha, wordt de lokale kievitpopulatie sinds 2016 gevolgd. In 2021 werden in totaal 84 kievitsnesten gemarkeerd en gevolgd gedurende het broedseizoen, van in totaal zo’n vijftig paartjes. Naast de monitoring en bescherming van de nesten is ook intensief gekeken naar de kuikens en is hun habitatgebruik en overleving onderzocht.

In 2021 kwam net als in de voorgaande jaren ruim 70% van deze nesten succesvol uit. Ook dit jaar ging weer een deel van de nesten verloren aan agrarische activiteiten (ondanks markering), en ook een klein aantal nesten (8%) aan predatie. Het markeren van nesten wordt regelmatig gekoppeld aan een verhoogde predatiekans. In de polders bij Rhoon bleek echter dat een toenemend aantal nestbezoeken geen invloed had op het uitkomstsucces.

Het is de afgelopen jaren gebleken, mede door de nestbescherming, dat het knelpunt niet in de eifase van kieviten ligt. Ook in dit relatief natte jaar was dat niet het geval. Ten behoeve van het onderzoek naar de jongen in 2021, zijn 145 kievitskuikens geringd, waarvan 43 ook met kleurringen. Op deze manier is van 58 families ten minste één kuiken geringd. Met name van het eerste legsel trad er grote kuikensterfte op.. De vervanglegsels waren meer succesvol en toen wisten waarschijnlijk meer dan 10 families kuikens groot te brengen. Uiteindelijk konden in de polders ook meerdere vliegvlugge kuikens worden afgelezen. Het BTS (Bruto Territoriaal Succes) kwam in 2021 op 29%, wat voor dit gebied een goed resultaat is.

Kievit GAO5 kwam in 2020 uit het ei in de Zegenpolder en keerde er in 2021 terug als broedvogel

Kievitfamilie op een kale akker

In het voorjaar van 2021 zijn negen geringde kuikens uit 2020 teruggezien, waarvan acht in de polder waar zij uit het ei gekropen zijn. Zes daarvan vormden gezamenlijk drie paartjes. Deze tweejarige stellen werden allen wel met kuikens gezien, maar waren uiteindelijk niet succesvol in hun broedpogingen. Nu is het wachten op het volgende seizoen om te zien of ook de kuikens van 2021 de polders weer weten te vinden!

Vliegvlugge jonge kievit