17-juni-2024 Na een pilotjaar in 2023 zijn we dit jaar dan echt gestart met een groots opgezet onderzoek naar akkervogels in zowel reguliere als natuurinclusieve landbouwgebieden (NIL). We volgen daarbij nesten van gele kwikstaart en veldleeuwerik en kijken o.a. naar verschillen in broedprestaties, voedselbeschikbaarheid, overleving en predatie.

De hoofdvraag van het onderzoek is welke effecten NIL (strokenteelt en verruiming van het bouwplan met een eiwitgewas) en agrarisch natuurbeheer (ANLb) hebben op lokale akkervogelpopulaties. Het veldwerk loopt t/m 2026 en is opgezet samen met Wageningen University & Research en Rijksuniversiteit Groningen in opdracht van het Ministerie van LNV.

We zijn enorm blij met dit onderzoek. In Nederland is veel bekend over weidevogels en er bestaat een lange traditie van onderzoek aan deze soortgroep in relatie tot grasland. Over hoe vogels functioneren in akkerbouwgebieden is veel minder bekend. Dat is jammer want de situatie is daar juist complexer vanwege de verscheidenheid aan gewassen en teeltwijzes. Dit onderzoek is ook van belang omdat er in akkerbouwgebieden volop mogelijkheden zijn om op een gezondere en meer natuur- en vogelvriendelijke manier voedsel te verbouwen.

Het zijn nu drukke tijden in het veld. Het is tijdrovend om nestjes te vinden en eenmaal gevonden is het maar de vraag of ze ‘blijven lopen’ tot het uitvliegen van de jongen. Bij sommige nesten hebben we kleine cameraatjes geplaatst die registreren wat er aan voedsel wordt gebracht, maar die ook mislukkingsoorzaken aan het licht kunnen brengen. Als de nestjes het redden tot de jongenfase meten we de conditie van de jongen en verzamelen we poepmonsters voor dieetanalyse. Aanvullend worden door studenten observaties gedaan van voedselvluchten van de oudervogels.

De camera’s nemen continu op en dat geeft een fascinerend inkijkje in het leven van een broedvogel. Op deze opname komt een vrouwtje gele kwikstaart haar pasgeboren jongen voeren, en werkt en passant even een halve eischaal weg.

Het onderzoek is opgezet samen met Wageningen University & Research en Rijksuniversiteit Groningen in opdracht van het Ministerie van LNV.

Tekst en foto’s: Olaf Klaassen