Tijdelijke natuur Blauwestad biedt ruimte voor kwartelkoning
door Toni Hoenders
02-jul-2022 Bij het driejarige pilotproject “Tijdelijke Natuur Blauwestad”, waarin Projectbureau Blauwestad en Grauwe Kiekendief – Kenniscentrum (GKA) samenwerken, werden enkele kavels met maatregelen voor vogels en insecten ingericht. Het gebruik van deze maatregelen door de doelsoortgroepen is vervolgens gemonitord.
De hoge, open vegetaties die op sommige plekken ontstonden, vielen meteen in de smaak bij een akkervogel met een heimelijke leefwijze: de kwartelkoning. In 2021, één jaar na het inzaaien van de zaadmengsels, klonk voor het eerst zijn ge-crex vanaf een van de kavels, op zo’n 100 meter van een naastgelegen woning. Of dit ook tot een nest heeft geleid, bleef onbekend, mede door het discrete bestaan van de vogel die zich maar zelden laat zien en geruisloos als een slang door de vegetatie beweegt. Het gewas dat akkerkwartelkoningen uitkiezen om in te broeden kan hun broedsucces nogal beïnvloeden. Kwartelkoningen die kiezen voor luzerne als broedgewas worden eigenlijk altijd uitgemaaid, omdat dit gewas al vroeg in het jaar en met te korte tussenpozen wordt gemaaid. Kwartelkoningen die broeden in wintertarwe hebben wél kans om hun jongen op tijd groot te brengen voordat er wordt geoogst. De kwartelkoning die in 2021 wel of niet broedde in de kavel in Blauwestad hoefde zich al helemaal geen zorgen te maken: de vegetatie was ingezaaid voor het onderzoek en werd dus dat hele jaar niet gemaaid.
Ook dit jaar werd er weer optimistisch geroepen door een kwartelkoning in dezelfde kavel. De zaken lagen nu iets anders, omdat het pilotproject dit seizoen af zou lopen. De kavel zou daarna worden gemaaid voor de oogst van boterbloemzaad. Om vast te stellen of het maaien plaats kon vinden zonder een nest van kwartelkoning te verstoren, werd de drone met warmtebeeldcamera ingezet. Ondanks dat het roepende mannetje met de ‘gewone’ camera vaak niet zichtbaar was door de overhangende vegetatie, werd zijn schuilplek meteen verraden door zijn lichaamswarmte en was hij goed op te sporen. Het voelde bijna als een overtreding om de zich zo zorgvuldig verborgen houdende kwartelkoning op deze manier te betrappen. Een nest van wilde eend en een stel jonge grasmussen kwamen ook voorbij op de camera, maar een nest van kwartelkoning werd na een zorgvuldige scan van het gebied niet gevonden. Schijnbaar was het deze kwartelkoning man nog niet gelukt een vrouwtje te verleiden om te komen broeden op zijn mooie kavel in Blauwestad. Mogelijk was hij daarom ook nog zo fanatiek aan het roepen.