07-april-2025 In april 2025 gaan we opnieuw op expeditie naar Oost-Marokko, een cruciaal stopover-gebied voor grauwe kiekendieven tijdens de voorjaarstrek. We bouwen voort op de waardevolle inzichten van onze vorige reizen in 2024.
Toen konden we herhalen wat we in 2010/2011 ook al deden: transecten tellen op exact dezelfde locaties. We verzamelden gegevens over prooiaanbod en landschapskwaliteit. Het resultaat was alarmerend: in veertien jaar tijd is het landschap sterk achteruitgegaan. Het aandeel matig tot zwaar gedegradeerde gebieden steeg van 50% naar 80%. Overbegrazing en de droogte van de laatste jaren hebben de steppe ernstig aangetast. Voormalige agrarische percelen in vochtige depressies waren verdwenen en gewassen werden alleen nog geteeld daar waar geïrrigeerd kan worden. Al deze veranderingen hebben geleid tot een forse afname van zangvogels – de belangrijkste prooien voor kiekendieven tijdens hun tussenstop in het voorjaar (Figuur 1). Al met al een duidelijke verslechtering van de ecologische kwaliteit in dit belangrijke stopover-gebied.
Figuur 1. Afname van het potentiële aantal prooivogels per kilometer per type habitat.
2024 © Freek Verdonckt
2010 © Rob Buiter
Echter, in september 2024 zagen we tekenen van hoop. Voor het eerst in zes jaar viel er flink wat regen: 130 mm in één keer. Hoewel dit aanvankelijk voor overstromingen zorgde, kwam kort daarna de vegetatie weer tot leven. Afgelopen winter viel er meer regen, en inmiddels is de steppe weer groen. Dat willen we met eigen ogen zien: kan gedegradeerde steppe herstellen? En heeft dit ook direct effect op de zangvogels of hebben deze populaties langere tijd nodig om te herstellen?
Ontkiemende planten op de steppe © Raymond Klaassen
Meer ontspruitend groen © Raymond Klaassen
Wederopstanding van flora © Raymond Klaassen
Dankzij steun van de Deutsche Wildtier Stiftung reizen collega Almut Schlaich en vrijwilligers Claudia Pürckhauer, Jan van Gils en Bram Sturm in april opnieuw af naar het gebied.
Wat zijn onze doelen dit jaar?
• We herhalen de transecttellingen van april 2024 om te onderzoeken hoe vegetatie en prooidichtheid zich na de regenval hebben ontwikkeld.
• We zoeken actief naar slaapplaatsen van grauwe kiekendieven om braakballen te verzamelen. De eerdere conclusie dat ze vooral zangvogels eten, is gebaseerd op een beperkt aantal braakballen – dat willen we uitbreiden en beter onderbouwen.
We kijken ernaar uit om onze collega’s van de Association Oujdie des amis d’oiseaux weer te ontmoeten, die ons ter plekke ondersteunen.
Volg ons voor updates over de expeditie op de socials van Grauwe Kiekendief – Kenniscentrum Akkervogels en Deutsche Wildtier Stiftung.
Hoop: Halfa-gras loopt opnieuw uit! © Raymond Klaassen
Sterk gedegradeerde Halfa-steppe, hoe zal dit er nu uitzien?
Na de herhaling vorig jaar van de eerste Marokko-expedities in 2010/11, zijn we dankzij financiering van de Deutsche Wildtier Stiftung opnieuw in Oost-Marokko om de huidige staat van deze habitats te onderzoeken na een regenachtige winter.
Lees hier de updates van de expeditie in het voorjaar van 2024.
Lees hier de updates van de expeditie in het najaar van 2024.
Titelfoto: Grauwe kiekendief in Marokko, voorjaar 2024 © Freek Verdonckt