25-april-2024 Ook de laatste dagen van de expeditie vlogen voorbij. Gelukkig zijn we droog gebleven de laatste nachten, ook al was het best koud en vochtig in de vroege ochtenduren. In de ochtend van de laatste volle velddag stond ons een aangename verrassing te wachten.
Aangekomen bij het eerste telpunt schreeuwde Toni plotseling heel hard: “Dupont’s Leeuwerik!!!” En ja, we konden hem inderdaad horen. Maar het werd nog beter, het zingende beestje zat niet alleen maar in Toni’s transect maar liet zich ook nog schitterend zien en fotograferen. Heel gaaf om deze zeldzame vogel zo goed te kunnen zien. Bij de rest van de punten die dag was helaas niet veel te beleven. De droogte van de laatste jaren heeft hele duidelijke sporen achtergelaten. Grote gebieden zijn compleet kaal en inmiddels verlaten door de nomaden omdat het vee geen voedsel meer kan vinden. Als je hier door het landschap rijd zijn de effecten van klimaatverandering duidelijk zichtbaar en voelbaar. Een beklemmende ervaring, omdat de schaal zo enorm groot is. Desondanks hebben we enorm genoten van de wijde landschappen, bergen en talloze mooie vogelsoorten. Het ontbijt met uitzicht op nestbouwende Witbandleeuweriken hadden we echt niet willen missen.
Voormalige (verdroogde) slaapplaats
Gedegradeerde Halfa-steppe
Grauwe Kiekendief
Arendbuizerd
Scharrelaar met schorpioen
De dag begonnen met leeuweriken bleek uiteindelijk een uilendag te worden. Maar liefst drie soorten: Steenuil, Ransuil tijdens de lunch in een boom, en ter afsluiting een Woestijnoehoe die Toni ontdekte. Onderweg naar een volgend telpunt troffen we nog een nieuwe soort voor onze lijst, een Europese Scharrelaar met prooi. Een blik op de schitterende foto’s van Freek deed ons lachen, de eerste schorpioen van deze reis hing in zijn bek! Na een laatste nacht in onze tentjes op een prachtige plek reden we naar de laatste telpunten bij Aïn Bni Mathar. Ik werd steeds zenuwachtiger toen we punt 4 naderden. Hier hadden we in april 2010 satellietzendervogel Franz in volle pracht gezien en een slaapplaats met 10 Grauwe en 10 Bruine Kiekendieven gevonden. Hoe zou het er nu uitzien? Al vanaf een afstand zagen we dat er een waterbassin was gebouwd en er een geïrrigeerde akker lag, maar de rest eromheen zag er heel droog en bruin uit. Wat een verschil met toen, waar we in een bloemenzee kampeerden. De schrik vervloog toen we een tractor kruisten bij het spoorovergang. Het was Arbi Mehdaoui die er op zat, ik herkende hem meteen. Wat een weerzien! Na de telling werden we ontvangen met thee en verse pannenkoeken op de boerderij. Helaas konden we niet langer blijven omdat we werden verwacht in Oujda. Onderweg zagen we als afscheidscadeau nog twee foeragerende Grauwe Kieken, wat een geweldige afsluiting van het veldwerk.
Woestijnoehoe
Weerzien na 13 jaar met Arbi Medaoui
Steenuil
Witbandleeuwerik bezig met nestbouw
Foto’s: Freek Verdonckt
Terug in Oujda werden we weer ontvangen door Khalid Bedhiaf die ons naar het mooie Relax Hotel bracht waar we op uitnodiging van de vogelvrienden Oujda “Association Oujdie des amis d’oiseaux” de laatste twee nachten mochten logeren. Als laatste avontuur stond ons de gala avond te wachten waar we officieel werden ontvangen en ik voor rond 40 leden en vertegenwoordigers van verschillende natuurverenigingen een presentatie over ons werk en de expeditie mocht geven. Dit werd gevolgd door de prijsuitreiking van een kanariezangwedstrijd die de vogelvrienden Oujda een paar dagen eerder gehouden hadden en een laat maar ontzettend lekker diner. We zijn zeer vereerd door de warme ontvangst en de mogelijkheid om hier onze bevindingen te delen.
Laatste nacht in het veld
Presentatie over de expeditie
De laatste dag brak aan en na het kopen van souvenirs op de souk en bezichtiging van Oujda brachten we met een zwaar hart Freek, die wat eerder vertrok, naar het vliegveld. Wat waren we een geweldig team de afgelopen twee weken, ik wil Toni, Popko en Freek bij deze nog een keer heel hartelijk bedanken voor hun enorme inzet en de gezellige tijd die we samen hebben doorgebracht. Jammer dat het al voorbij is. We kijken terug op een zeer geslaagde expeditie waar we oude en nieuwe vrienden hebben ontmoet en veel waardevolle data hebben verzameld. De komende maanden gaan we deze op een rij zetten en beginnen met de vergelijking tussen nu en 13 jaar geleden. Later meer hier over!
Dertien jaar na de eerste Marokko-expeditie, zijn we dankzij financiering van de Deutsche Wildtier Stiftung opnieuw in Oost-Marokko om de huidige staat van deze habitats te onderzoeken. Lees hier het startbericht.
Lees alle reisblogs van de voorjaarspexpeditie naar Marokko (2024):
13-april-2024 | Het Marokko avontuur is begonnen!
17-april-2024 | Slaapplaatsen van zendervogels en de eerste braakbal!
19-april 2024 | Een veranderd Marokko: van steppe tot dadelpalmplantages
23-april-2024 | Midden in een Marokkaanse zandstorm met boerenzwaluwen
25-april-2024 | De laatste vogelrijke dagen in Marokko