VOLG ZENDERKIEKEN 2020/2021

14-05-2021

(Bijna) Allemaal terug in het broedgebied

In de afgelopen week is weer van alles gebeurd bij de gezenderde grauwe kiekendieven. Nadat Gösta op 5 mei als eerste zijn broedgebied (Öland) bereikt had, was Menno op 7 mei de volgende. Via België en Limburg keerde hij weer terug in de Diepholzer Moorniederung in Nedersaksen, waar hij vorig jaar gezenderd werd.

Het vrouwtje Anneke, zat begin mei vier dagen vast in Zuid-Frankrijk (zuidoostelijk van Toulouse) en haar home-range was zo beperkt, dat wij ons al zorgen maakten of ze gewond of misschien zelfs dood was. Maar op 8 mei trok ze toch weer verder naar het noorden; blijkbaar had ze enkele dagen rust nodig en wou ze het slechte weer afwachten. Toen maakte zij direct vaart en legde binnen minder dan twee dagen de 1100 km van Zuid-Frankrijk naar Flevoland af, waar ze in de ochtend van 10 mei arriveerde. Inmiddels heeft zij binnen Nederland meerdere grote uitstapjes ondernomen (niet op kaart getoond), dus of ze in Flevoland gaat broeden is nog maar de vraag.

Henning, die zoals Menno in 2020 bij Diepholz gezenderd werd, had begin mei een opvallende afslag naar het oosten genomen. Op 5 mei was hij Polen binnengevlogen en we dachten al dat hij van plan was om daar te gaan broeden. Maar na drie dagen in Midden-Polen tussen Łódź en Katowice trok hij in een rechte lijn naar het westen, legde binnen twee dagen 700 km af en arriveerde op 11 mei in de Diepholzer Moorniederung, tot de vreugde van onze partners van de BUND aldaar. Het blijft een opmerkelijke omweg!

Clyde, maakte zoals Anneke eerst een pauze van meerdere dagen nadat hij in Europa aangekomen was. Van 5 tot 8 mei verbleef hij in de vlakte van de Tagliamento in Oost-Italië, en daarna nog eens twee dagen een stukje oostelijker bij een klein meertje in de Sloveense Voor-Alpen op ca. 630 m hoogte boven NAP. Blijkbaar duurde het even voordat hij de oversteek van de Alpen aandurfde. Op 10 mei was het zover, en binnen een dag vloog hij dwars over de Oost-Alpen (hoogste punt ca. 2000 m) en bereikte dezelfde avond nog Tsjechië. De dag daarop ging hij in een rechte lijn naar het noorden verder; ca. 250 km trok hij langs de Duist-Poolse grens. Sinds 12 mei verblijft hij aan de oostoever van de Oder zuidelijk van de Poolse plaats Gryfino, op maar enkele kilometer van de Duitse grens. Voor nu is het nog onduidelijk of hij een tussenstop onderweg naar Zweden maakt, of hij daar bij de Oder een vrouwtje gevonden heeft en dit jaar daar een broedpoging gaat doen.

Mannetje Anton, die vorig jaar succesvol in Polen gebroed heeft, maakte op 30 April ook weer een GSM-verbinding. Tot onze frustratie bleek helaas dat ook zijn zender met de jaarwisseling 2020/21 uitgevallen is en sindsdien geen GPS-posities meer opgeslagen heeft, net zoals het bij een aantal andere zenders gebeurde (bruine kiekendieven Josef en Wiltrud, ruigpootbuizerds Janosch en Cars). We weten tenminste wel dat hij de winter overleeft heeft. Mogelijk kunnen wij binnenkort via de zenderfabrikant het land waar hij zich nu bevind te weten komen.

Van Nils en Angela hebben we helaas dit voorjaar nog geen signalen binnen gekregen, dus is het aannemelijk dat zij de winter niet overleefd hebben.

06-05-2021

Gösta aangekomen op Öland, en Henning naar Polen?!

Gösta die op 25 april nog in Zuid-Spanje was heeft in 10 dagen ruim 2500 km gevlogen om op Bevrijdingsdag (05-05) zijn broedgebied te bereiken in Zweden (Öland). Gösta die bij Gibraltar de Middellandse Zee overstak en zo slechts 40 km over open water hoefde te migreren koos aan de Duitse kust een andere strategie en vloog meer dan 200 km over de Oostzee naar het vaste land van Zweden. Dezelfde dag nog kwam hij aan in zijn broedgebied in Öland.

Clyde begon zijn Middellandse Zee oversteek op 2 mei. Met een grote boog migreerde hij 200 km oostelijk over water naar Marettimo, een Italiaans eiland net westelijk van Sicilië. Daar bracht hij de nacht door om de volgende dag nogmaals de tocht over zee te wagen en ruim 400 km te vliegen voor eindelijk het vaste land van Italië te bereiken vlakbij Rome. Na over Venetië te zijn gemigreerd, bereikte Clyde de voet van de Alpen ten zuiden van Oostenrijk waar hij nu nog is.

Ook Henning en Menno zijn na hun lange stopovers in Marokko verder getrokken. Tot dusver volgt Menno een vrij voorspelbare route richting zijn broedgebied in Duitsland en is nu in het noorden van Frankrijk. Henning echter is inmiddels in Polen gearriveerd, terwijl hij vorig jaar in hetzelfde gebied broedde als Menno. Tijdens zijn najaarsmigratie koos Henning al een opvallende route door Tsjechië, een grote omweg, om vervolgens zuidwestelijk over land naar Spanje te trekken. Nu is hij dus, net als Anton in 2020, ook ‘onverwacht’ naar Polen getrokken. Anton wist daar toen succesvol te broeden, dus we zijn benieuwd of Henning daar blijft of toch nog besluit richting de Hellwegbörde te verhuizen.

Anneke was tijdens de vorige update al in Spanje, in de afgelopen anderhalve week is ze doorgevlogen naar Frankrijk. Daar is ze maar iets noordelijk van de Pyreneeën en heeft dus nog zeker duizend kilometer te gaan voor ze Flevoland zou bereiken.

26-04-2021

Flevolandse Anneke als eerste in Europa en Zweedse Clyde in het noorden van Algerije!

Flevolandse Anneke is de eerste van de gezenderde grauwe kiekendieven die Europa bereikt, een leuke verrassing aangezien ze sinds februari geen GPS-punten had verstuurd. Op 31 maart begint Anneke aan haar voorjaarsmigratie. Ze trek eerst westelijk door Mauritanië maar halverwege de Sahara verandert ze van richting en vliegt meer oostelijk door Algerije. In het noorden van Algerije maakt ze een stopover voor de Middellandse Zee over te steken, meer dan twee weken verblijft ze daar in het gebied waar ze vorig voorjaar ook langere tijd bleef (zie routes 2019/2020). In de nacht van 24 op 25 april bereikt ze Spanje en is inmiddels al weer goed op weg richting Frankrijk.

Ook de Zweedse Gösta bereikte Spanje, maar dan in de middag van 25 april. Vandaag is hij nog in het zuiden van Spanje in Andalusië.

Na Gösta heeft ook Zweedse Clyde eindelijk van zich laten horen! Clyde had voor het laatste contact gemaakt aan het eind van september, maar is dus zowel nog in leven als al halverwege zijn noordwaartse reis. Na enige rondzwervingen in het oosten van Mali kwam hij 5 oktober aan in zijn eerste en enige overwinteringsgebied. Op 4 april vertrok hij richting het broedgebied en vloog in ruim 10 dagen tijd naar het noorden van Algerije aan de grens met Tunesië. Een plek die hij kent van zijn zuidwaartse reis in het najaar. Hij is daar nu nog en aangezien hij tijdens zijn najaarstrek geen moeite had met honderden kilometers over zee te vliegen, lijkt het waarschijnlijk dat hij dit nu opnieuw zal doen.

Menno en Henning zijn beiden nog in het noorden van Marokko, al lijkt Henning na zijn stopover zijn reis hervat te hebben.

19-04-2021

Zweedse grauwe kiekendief Gösta na winterlang stil nu contact vanuit Marokko!

Op 10 september had grauwe kiekendief Gösta, broedvogel op Öland in 2020, voor het laatst contact gemaakt met het mobiele netwerk. Inmiddels is hij alweer op weg naar het noorden en veilig in Marokko aangekomen. Gösta vloog in het najaar in 7 dagen tijd vanuit Marokko naar zijn wintergebied op de grens van Mauritanië en Mali. Daar is hij vervolgens ook de hele winter gebleven en heeft dus meer dan zes maanden lang maar één overwinteringsgebied gebruikt, totdat hij aan zijn voorjaarsmigratie begon op 3 april. Zes dagen later (09-04) besloot Gösta een stopover te maken van anderhalve dag midden in de Sahara, op 11 april vloog hij met frisse moed verder en kwam op 14 april aan in Marokko. Na over het Atlasgebergte te zijn getrokken houdt hij daar nu al een paar dagen rust, ten noorden van Marrakesh.

Ook grauwe kiekendief Henning is intussen aan de terugweg naar het broedgebied begonnen. Op 1 april verliet hij zijn wintergebied in Niger richting het noorden door Mali. Ook hij besloot een stopover te maken in de Sahara en bleef, wellicht gedwongen door barre weersomstandigheden, van 3 tot 9 april in de woestijn zonder veel progressie te maken. Vervolgens vloog hij in vier dagen tijd door Algerije naar Marokko, waar hij Sinds 14 april verblijft, iets zuidelijk van Menno.

Menno die tijdens de vorige update al in Marokko was heeft zich nog niet weer gemotiveerd gevoeld verder te trekken, hij heeft inmiddels ook enkele dagen op Algerijns grondgebied doorgebracht maar is nu weer terug in Marokko. Het zal vast niet lang meer duren voordat hij de Middellandse Zee oversteek waagt.

Angela, Anneke, Anton, Clyde en Nils zijn vooralsnog stil, hopelijk duiken er minstens een paar van hen binnenkort weer op.

09-04-2021

Eerste gezenderde grauwe kiekendief in Marokko!

Op 30 maart besloot Menno zijn wintergebied in Mali te verlaten om richting het noorden te keren en daarmee zich weer naar het broedgebied te bewegen. In 6 dagen tijd vloog Menno over de Sahara in Mali en Algerije, zo’n 2300 km, en kwam op 4 april aan in Marokko. Daar houdt hij inmiddels al 5 dagen lang een stopover in precies hetzelfde gebied als op zijn zuidelijke reis in het najaar, toen vertrok hij na vier dagen. We gaan zien hoe lang het duurt voordat hij verder migreert en Europa onder zich ziet verschijnen.

De andere grauwe kiekendieven zijn al sinds het najaar stil, alleen Henning en Anneke maakten contact vanuit het wintergebied maar dat is respectievelijk twee weken en anderhalve maand geleden.

30-03-2021

Menno en Henning delen recente locaties vanuit de Sahel

In tegenstelling tot de bruine kiekendieven die al volop aan hun voorjaarstrek zijn begonnen, is het bij de grauwe kiekendieven nog even wachten tot de actie.

Gelukkig maakten Menno en Henning gisteren wel contact vanuit het wintergebied en zijn beiden dus nog in leven. Menno zit nog steeds in zijn tweede wintergebied in Mali terwijl ook Henning al maanden gebruik maakt van zijn tweede wintergebied in Niger. Beide komen ze uit hetzelfde broedgebied in Duitsland maar zijn nu zo’n duizend kilometer van elkaar gescheiden.

Anneke maakte voor het laatste contact op 22 februari en zat nog in hetzelfde wintergebied als eind 2020 in Mali.

Alle andere gezenderde grauwe kiekendieven hebben al maanden niks laten horen en het is dan ook spannend hoeveel van hen nog in leven zijn en terugkeren deze lente.

15-01-2021

Nieuwjaarsberichten vanuit Mali en Niger

Anneke was tijdens de vorige update nog bezig met het oversteken van de Sahara in het noorden van Mali. Op 15 september bereikte ze haar eerste overwinteringsgebied in Mauritanië, relatief ver noordelijk. Halverwege oktober trok ze verder naar een voor haar bekend gebied in Mali net over de grens met Mauritanië. Op 9 december kwam daar ook het laatste signaal vandaan en is ze nog niet weer verder getrokken.

Menno had tijdens de laatste update net zijn eerste overwinteringsgebied in Mali verlaten om verder naar het zuidoosten te trekken. Hij maakte dit jaar weer contact en zit nu in zijn tweede overwinteringsgebied niet ver van een zijrivier van de Niger. Hij bezoekt de rivieroevers niet, zoals veel bruine kiekendieven wel doen, maar blijft op enkele kilometers afstand in natuurlijk habitat.

Ook Henning liet in het nieuwe jaar al van zich horen en zit in zijn tweede overwinteringsgebied, wel bijna 1000 km verder oostelijk dan Menno, in Niger.

Van Angela, Anton, Clyde, Gösta en Nils blijft het nog even spannend of ze de najaarstrek hebben overleefd en veilig in het overwinteringsgebied zijn aangekomen.

19-11-2020

Henning in tweede overwinteringsgebied, Menno verlaat zijn eerste!

Begin september ontvingen we data van Anneke uit Marokko, maar daarna was het voor langere tijd stil. Intussen heeft ze weer contact gemaakt met het netwerk en weten we nu dat ze zonder stopovers door Marokko verder is getrokken naar het zuiden. Haar laatste GPS-positie is van 23 september boven de Sahara in Mali.

Henning was in Zuid-Spanje tijdens de laatste update. In de eerste week van september vloog hij over de Middellandse Zee naar Algerije. Hij vervolgde daar onverstoorbaar zijn weg naar het zuiden en stopte pas op 13 september in het zuiden van Mali. Daar koos hij zijn eerste overwinteringsgebied op de grens van de droge Sahara en de groenere Sahel vlak na het regenseizoen. 20 Oktober vertrok hij uit dit gebeid en migreerde over de grens met Niger. In een paar dagen trok hij langzaam verder en arriveerde 25 oktober in zijn tweede overwinteringsgebied niet ver van de grens met Nigeria.

Menno hield in tegenstelling tot bovengenoemde Anneke en Henning wel een stopover in Marokko van vier dagen. Vervolgens vloog hij in 8 dagen over de Sahara en arriveerde op 16 september in Mali waar hij drie dagen een stopover hield na de oversteek van de heetste woestijn ter wereld. Hij trok verder westelijk door Mauritanië om uiteindelijk weer in Mali aan te komen in zijn eerste overwinteringsgebied. Het gebied waar Anneke vorig winter ook gedeeltelijk verbleef, wie weet hebben ze elkaar daar dit jaar ook ontmoet. Op 10 november trok Menno verder naar het zuidoosten. Hierbij koos hij ervoor een nacht door te brengen in agrarisch gebied waar vorig jaar bruine kiekendief Josef langere tijd verbleef. De volgende dag vloog hij wel gewoon weer verder en zijn laatste positie van 15 november is niet ver van de Bani rivier, een zij-rivier van de Niger. Of dat ook zijn tweede overwinteringsgebied is, blijft nog even onduidelijk.

Angela, Anton, Clyde, Gösta en Nils hebben sinds de laatste update nog geen data weer verstuurd.

25-09-2020

Clyde van Marseille naar Algerije

Dat Zweedse grauwe kiekendief Clyde niet bang voor water is, had hij al bewezen met een tocht van 250 km over de Oostzee (zie vorige update). In de ochtend van 10-09 besloot hij in tegenstelling tot de meeste andere gezenderde grauwe kiekendieven meteen naar het zuiden ter hoogte van Marseille te migreren in plaats van westelijk over Spanje naar Afrika Het resultaat van zijn beslissing is 700 km vliegen over de Middellandse zee binnen 21 uur. Met zo’n 35 km/u bereikte hij de volgende dag (11-09) het vaste land van Algerije. Daar zwerft hij nu nog rond op de grens met Tunesië om aan te sterken voor zijn reis over de Sahara. Zowel Clyde als Gösta waren broedvogels op Öland toch liggen hun locaties op dit moment meer dan 1000 km van elkaar vandaan. Interessant om straks te zien of ze elkaar in het wintergebied weer naderen.

Nils was als één van de laatste gezenderde grauwe kiekendieven in Spanje. Op 18-09 maakte hij de kortste zee-oversteek naar Marokko bij Gibraltar en vloog sindsdien verder zuidelijk binnen het land.

Sinds de vorige update van 11-09 hebben de gezenderde grauwe kiekendieven Angela, Anneke, Anton, Henning en Menno geen contact meer gemaakt en GPS-posities verstuurd. Het blijft dus nog even spannend waar zij heen zijn gemigreerd.

11-09-2020

Anton opnieuw in Tunesië, vier van acht grauwe kiekendieven in Marokko

Tijdens de vorige update van de gezenderde grauwe kiekendieven was alleen Henning al in Spanje. Inmiddels zijn Angela, Anneke, Menno en Gösta over de Middellandse Zee gevlogen en hebben ze het Afrikaanse continent bereikt! Menno die pas op 28 augustus uit het broedgebied vertrok was de eerste gezenderde grauwe kiekendief die in Marokko arriveerde op 04-09. In zeven dagen tijd vloog hij meer dan 2000 km. Angela arriveerde niet veel later aan de Marokkaanse kust, die zij bereikte door in het donker door te vliegen en rond middernacht weer boven land te zijn. Anneke waagde ditzelfde trucje niet en besloot ’s avonds vlak aan de Spaanse kust te overnachten voor haar toch over zee te maken. Een dag later op 08-09 kwam ook Gösta aan. Na zijn bijna twee weken durende stopover in Duitsland vloog hij in één keer zonder verdere stopovers naar Marokko, ook hij had geen problemen met de duisternis en arriveerde om 2 uur ’s nachts in Noord-Afrika. Vervolgens is hij al verder zuidelijk over het Atlasgebergte getrokken.

Henning heeft aan de oostkust van Spanje een stopover gemaakt van zes dagen voordat hij verder naar het zuiden migreerde op 05-09. Zijn laatste GPS-positie is van 6 september nog noordelijk van Alicante.

Anton was bij de vorige update in Hongarije. Sindsdien heeft hij zijn route uit 2019 behoorlijk nauwkeurig herhaald (zie route uit 2019/2020). Via Kroatië en Bosnië en Herzegovina vloog hij over de Adriatische Zee naar Italië. Ook daar leek hij zijn routekeuze van vorig jaar opnieuw goed te keuren door weer over Sicilië te trekken, hij hield daar zelfs een stopover van drie dagen en verliet het eiland op 7 september om naar Tunesië te vliegen. We zijn benieuwd of hij de stopover gebieden van vorig jaar opnieuw bezoekt.

Nils heeft ook eindelijk zijn stopover gebied verlaten in Noord-Duitsland. Op 6 september besloot hij pas verder naar het zuiden te vliegen. Vervolgens bereikte hij in vijf dagen Spanje. Daar was hij vanochtend nog steeds vlakbij het plaatsje Alcañiz.

Als laatste is Clyde ook vertrokken van Öland op 31 augustus. In tegenstelling tot Gösta koos hij ervoor rechtstreeks over de Oostzee naar Duitsland te vliegen. Een tocht van ruim 250 km over het water. Hij hield daarna tweemaal een stopover van enkele dagen in Saksen-Anhalt. Op 6 september richtte hij opnieuw zijn snavel zuidwaarts en kwam twee dagen later aan in Zuid-Frankrijk. Daar legde hij in de afgelopen drie dagen maar weinig kilometers af en lijkt vakantie te vieren aan het mooie Lac de-Sainte-Croix.

31-08-2020

Henning over de Alpen naar Spanje, Anton kiest oostelijke route vanaf Polen

Anneke is op 26-08 vanuit haar stopovergebied vlakbij Parijs vertrokken en verder naar het zuiden gevlogen. Ze is daar, na haar relatief vroeg mislukte broedpogingen in Nederland, uiteindelijk twee maanden lang gebleven. Haar route nu lijkt erg op de route die ze vorig jaar volgde dwars door Frankrijk en toen oostelijk door Spanje. Op dit moment is ze nog maar 60 km verwijderd van de Spaanse grens.

Ook Angela is, na een stopover van tien dagen in Noord-Frankrijk, verder getrokken. Op 30-08 migreerde ze verder zuidelijk en heeft het noorden van Frankrijk bijna geheel achter zich gelaten.

Anton probeerde ons nog even op het verkeerde been te zetten door westelijk te vliegen vanuit Polen , maar keerde vlak voor de Duitse grens weer om en koos toch een oostelijke route. Op 27-08 bereikte hij Tsjechië waar hij de nacht in een bos heeft doorgebracht. De volgende dag migreerde hij verder door Slowakije en koos daar voor akkers om uit te rusten tot de volgende ochtend toen hij vroeg weer verder trok. Inmiddels is hij in Hongarije en komt zijn laatste positie bij het Balatonmeer weg, het grootste meer van Midden-Europa. Zijn uitzicht zal in ieder geval adembenemend zijn.

Gösta heeft zijn stopovergebied bij Maagdenburg in Duitsland verlaten en migreerde verder richting het zuidwesten. Hij is niet ver meer van de Franse grens.

Henning leek bij de vorige update een Alpenoversteek te gaan wagen en dat is hem gelukt! Op 22-08 keerde hij eerst nog weer even om en lijkt een beter plek voor de start van zijn waagstuk gezocht te hebben. Op 23-08 heeft hij het eerste gedeelte door Oostenrijk volbracht. Grappig is dat hij direct aan de voet van de bergketen in Lombardije in Italië een slaapplaats heeft gezocht. De volgende dag trekt hij echter liever westelijk opnieuw over de Alpen dan recht naar het zuiden over de Middellandse Zee. Hij lijkt bij het oversteken van de berketen minstens hoogtes van 2700 m te hebben gevlogen! Ondertussen is hij door Italië, Frankrijk en Andorra aangekomen in het oosten van Spanje.

Menno is op 28-08 als zevende gezenderde grauwe kiekendief aan zijn najaarstrek begonnen! Hij vloog westelijk vanuit Diepholz door België en zit nu net over de grens in Frankrijk.

Gezenderde mannen Clyde en Nils doen het nog rustig aan, de eerste is nog niet vertrokken vanaf Öland in Zweden en Nils houdt al langere tijd een stopover in Noord-Duitsland.

22-08-2020

Koploper Henning in Oostenrijk, ook Anton vertrokken

Henning was tijdens de vorige update in Oost-Duitsland. Sindsdien is hij in zuidoostelijke richting verder getrokken en maakte tussendoor een 2-daagse stopover in Tsjechië nabij Praag. Gisteren is hij weer daar vandaan vetrokken. Vanochtend zat hij in Oostenrijk nabij Salzburg en het lijkt er op dat hij op het punt staat om dwars over de Alpen te trekken. We zijn benieuwd of de volgende binnenkomende gegevens dit zullen bevestigen.

Daarnaast is ook de 6e zenderkiek uit het broedgebied vertrokken: Anton vloog gisteren vanuit Krotoszyn in Groot-Polen ongeveer 100 km naar het westen. Dit is een interessante beweging, omdat dit voor nu niet op de oostelijke routes lijkt die hij tijdens de vorige twee jaren op zijn najaarstrek volgde (via Tsjechië en Italië).

Angela is intussen op haar westelijke route verder getrokken: Gisteren bereikte zij Frankrijk (regio Picardië).

De andere drie al vertrokken grauwe kiekendieven Anneke, Nils en Gösta zijn tot nu toe nog in hun stopovergebieden in Frankrijk (Anneke) en Duitsland (Nils en Gösta).

17-08-2020

Start najaarstrek grauwe kiekendieven 2020 

De najaarstrek van de grauwe kiekendieven is alweer begonnen en de zenderkieken zijn ook dit jaar weer via onze website te volgen! Dit jaar zijn er acht grauwe kiekendieven met GPS-GSM-zenders, drie oude bekenden uit de jaren 2017-2019 plus vijf nieuwe die deze zomer gezenderd werden. Het zijn kiekendieven uit vier verschillende broedgebieden; of eigenlijk vijf, omdat één in Noordrijn-Westfalen gezenderd mannetje dit jaar in West-Polen heeft gebroed. Nieuw is dat nu voor het eerst ook de trekroutes van Zweedse grauwe kiekendieven (broedvogels op het eiland Öland) gevolgd kunnen worden!

Lees meer over de vangacties van 2020 in Duitsland en Zweden. Onze samenwerkingspartners in de verschillende gebieden zijn de “Arbeitsgemeinschaft Biologischer Umweltschutz” (ABU) in de Hellwegbörde (DE), de “BUND Diepholzer Moorniederung” in Diepholz (DE) en “Länsstyrelsen Kalmar län” op Öland (SE).

In de afgelopen week zijn vier van de acht grauwe kiekendieven uit het broedgebied vertrokken, en een vrouw was na het mislukken van haar nest al in juni naar Frankrijk gevlogen. Lees hier de details voor de acht zenderkieken: