ROUTES GRAUWE ZENDERKIEKEN NAJAAR 2024 (Circus pygargus)

Op bovenstaande kaart zijn de trekroutes van de zenderkieken te zien. De kleur van de lijn correspondeert met de kleur op de ‘pasfoto’s’. Klik op de icoontjes met vliegende kiekendieven om de datums van de tussenstops en de laatste update te zien.

Bernt

Doreen

Durk

Herman

Johan

Laatste nieuws van grauwe kiekendieven met een zender - najaar 2024

27-11-2024

Durk laat van zich horen!

Na een radiostilte van meer dan twee maanden heeft onze Durk weer van zich laten horen! In september maakte hij een stopover in het noordoosten van Algerije, waarna hij plots van de radar verdween. Nu blijkt dat hij daar zes dagen bij een wadi heeft bijgetankt alvorens zijn lange reis naar het zuiden te vervolgen. Op 23 september richtte hij zijn snavel weer naar het zuiden en begon hij aan zijn oversteek van de Sahara. Een week later arriveerde hij in het westelijke puntje van Mali, waar hij maar liefst zes weken heeft vertoefd, verdeeld over twee gebieden. Deze twee gebieden zijn opvallend groener dan de omgeving, omdat er watergangen doorheen lopen. Interessant genoeg verbleef Doreen vorig najaar in dezelfde twee gebieden. Durk is na deze lange pauzes in een tocht van vier dagen verder naar het zuidoosten afgezakt. Op 14 november is hij aangekomen op hetzelfde stekje in Nigeria als waar hij in andere jaren ook de winter heeft doorgebracht, en wederom op slechts 75 kilometer van het overwinteringsgebied van Doreen!

28-10-2024

Eindelijk nieuws!

Terwijl de rest van de grauwe zenderkieken het nog steeds laat afweten wat betreft het verzenden van data, heeft Doreen ons aangenaam verrast met een volwaardige update van haar route! Op 09-09 begon ze met haar oversteek van de Sahara. Zes dagen later volgde er een min of meer stationaire periode van een maand in het grensgebied tussen Mali en Niger, waar ze nog wel rondzwierf, maar niet echt verder kwam richting het zuiden. Daarna is ze in één dag doorgevlogen naar haar volgende verblijf aan de oevers van het Goronyo reservoir van de Rima rivier, waar ze de afgelopen twee weken een pas op de plaats heeft gemaakt. Ze slaapt meestal in het landbouwgebied ten noorden van het reservoir, terwijl ze overdag juist weer de minder droge en groenere vegetatie van het reservoir opzoekt.

01-10-2024

Vanwaar toch die radiostilte?

Helaas blijft het bij de grauwe zenderkieken behoorlijk stil met de nieuwsberichten. Dit betekent niet dat de vogels ook daadwerkelijk stilzitten, maar het betekent vooral dat hun zenders geen contact maken waardoor ze de data die ze verzamelen niet kunnen versturen. Dit heeft deels te maken met het netwerk waarmee de zenders verbinding kunnen maken.

De Zweedse vogels dragen een zender met een 4G transceiver. Hierdoor werken de zenders goed in het broedgebied, wat voldoende is afgedekt met 4G-netwerk. Echter, zodra deze vogels zich naar het zuiden (Afrika) verplaatsen, waar 4G-netwerk schaarser is, kunnen ze geen of nauwelijks verbinding maken en sturen ze ons dus ook geen data meer. Ze verzamelen nog wel data, maar deze data worden pas verzonden zodra de zender weer bereik heeft. Gelukkig worden hun locaties gedurende de hele periode in Afrika dus wel vastgelegd, maar deze data komt met flink wat vertraging (soms enkele maanden) beschikbaar.

Een ander nadeel is, dat zolang de zender geen bereik heeft, er niet met de zender kan worden gecommuniceerd om de instellingen van de zender te veranderen. De frequentie van het maken van datapunten of de frequentie waarmee de zender de data probeert te versturen, kunnen dus niet naar believen worden aangepast. De Nederlandse zendervogels Durk en Herman dragen 3G-zenders. Het 3G-netwerk is op de meeste plekken in Afrika beter vertegenwoordigd dan het 4G-netwerk, en zeker in de overwinteringsgebieden lukt het de zenders vaak wel weer om contact te maken en data te versturen, waardoor we weer een verse zenderkieken-update kunnen maken. Het mooiste zou natuurlijk een zender zijn die met alle verschillende netwerken contact kan maken, en dus kan switchen naar het netwerk dat op dat moment voor handen is. Omdat de beschikbaarheid van netwerken in de loop van de tijd verandert (3G wordt bijvoorbeeld steeds verder afgebouwd, en 5G is in opkomst), zou een dergelijke zender ook veel toekomstbestendiger zijn. Het probleem is: zo’n zender die met verschillende netwerken uit de voeten kan, bestaat momenteel niet. Op dit moment is zenderfabrikant Ornitela bezig met het ontwikkelen van zo’n zender die met verschillende netwerken verbinding kan maken. Wanneer dit model klaar is, kunnen ze nog niet met zekerheid zeggen. Wat we wel weten is dat wanneer deze zenders ‘af’ zijn, wij vooraan in de rij staan om ze te bestellen.

Naast dat er plekken zijn met het ‘verkeerde’ netwerk waardoor zenders geen verbinding kunnen maken, zijn er ook plekken waar gewoon helemaal geen netwerk is en waar dus geen enkele zender werkt, zoals de Sahara. Dus wanneer de vogels de woestijn oversteken heerst er eigenlijk altijd een radiostilte. Vermoedelijk is dit de reden waarom we nikks horen van Durk, Herman en Doreen. We hopen snel van ze te horen als ze in hun overwinteringsgebieden arriveren.

Na dit lange verhaal over netwerken valt er nog wel te melden dat de collega’s van de Marokko-expeditie het door Herman kortstondig bezochte gebiedje in de Oriental-regio in Oost-Marokko in levende lijve hebben bekeken, in de hoop daar misschien nog een paar braakballen van deze zenderman op te duikelen. Ze troffen daar een mooi en relatief vogelrijk stukje steppe aan met een bovengemiddeld grote hoeveelheid groene vegetatie in de vorm van voornamelijk halfa graspollen. Helaas waren er geen braakballen te vinden, maar wel was te zien dat het daar, net als op andere plekken in Oost- en Zuid-Marokko, recentelijk veel had geregend, waardoor de sporen van Herman inclusief braakballen waarschijnlijk zijn weggespoeld. De extreme regenval in die periode zou best eens de reden kunnen zijn dat hij na zijn bliksembezoek aan Marokko rechtsomkeert heeft gemaakt naar Noord-Algerije. Als je meer wilt lezen over het bezoek aan het stopovergebied van Herman kijk dan even in de Marokko-blog: https://grauwekiekendief.nl/water-in-de-woestijn-maar-weinig-vogels/

09-09-2024

Herman en Doreen kiezen voor Algerije

Herman en Doreen hebben bericht gedaan vanaf de andere kant van de Middellandse Zee! En het werd al helemaal spannend toen Herman het binnenland van Marokko in vloog: precies in het studiegebied van de Marokko-expeditie die morgen van start gaat (lees daarover hier meer)! Het expeditieteam staat al te trappelen om Herman op te gaan zoeken op zijn slaapplaats als hij daar een stopover zou gaan maken, om daar felbegeerde braakballen te verzamelen voor dieetonderzoek. Echter sliep Herman twee nachten op wat op het satellietbeeld lijkt op een uitgestrekte steppe met voornamelijk halfa graspollen, en is daarna opvallend genoeg weer rechtsomkeert naar het noorden gevlogen. Hij stak de grens over en streek neer in een landbouwgebied in Algerije – buiten het bereik van de expeditiegangers. Ook Doreen koos voor Algerije om daar haar eerste nacht in Afrika door te brengen. Zij sliep niet in een landbouwgebied maar in een relatief groen, bergachtig terrein. Durk maakt nog steeds een stop in Noord-Italië. Bij de Zweedse kieken heerst er radiostilte.

05-09-2024

Herman heeft als eerste grauwe kiek Europa verlaten

Het gaat rap met de grauwe zenderkieken! Herman is inmiddels de Middellandse Zee overgestoken. Hij stuurde gisteren voor het laatst data vanaf de zuidkust van Spanje. Doreen heeft haar korte pauze beëindigd en verkeerde gisteren ter hoogte van Toulouse. Durk heeft de Alpen alweer getrotseerd en zit nu ten zuiden van Milaan. Daar heeft hij de rivier de Po een tijdje heen en weer gevolgd, maar hij leek zich daarna weer richting het zuiden te bewegen. Johan zit nog in Tsjechië, maar hij naderde vanochtend de Oostenrijkse grens. Bernt heeft al tien dagen geen data meer gestuurd, dus zijn track blijft steken in Italië. Hij draagt net als Johan een 4G-zender. Deze zenders hebben in Afrika zeer beperkt bereik, dus het was te verwachten dat een radiostilte op de loer lag.

02-09-2024

Een kwintet kiekendieven op weg naar Afrika

Durk en Johan zijn nu ook onderweg naar Afrika! Beide vogels zijn afgelopen vrijdag vertrokken uit hun broedgebieden. Dat betekent dat alle vijf grauwe zenderkieken nu in de lucht zijn. Doreen blijkt namelijk ook al op 18-08 te zijn vertrokken. Durk en Johan lijken weer allebei voor de oostelijke route te gaan. Johan was vandaag in Tsjechië en Durk vloog vandaag op de Zwitserse alpen af! Herman maak intussen al enkele dagen een stop in Noord-Spanje en Doreen heeft eventjes gepauzeerd in het Zuidoosten van Frankrijk. Bernt stuurde zijn laatste data een week geleden vanuit Italië.

28-08-2024

De aftrap van de gezenderde grauwe kiekendieventrek!

Herman en Bernt hebben de najaarstrek van de grauwe zenderkieken afgetrapt! Herman vertrok na een zomer lang zwerven door Groningen en Drenthe al vroeg met een omweg door Duitsland naar Noord-Frankrijk, waar hij op 19-07 aankwam. Hij spendeerde daar meer dan een maand en ging op 25-08 weer op pad om serieus aan de trek te beginnen! Gisteren (27-08) was hij al in Noord-Spanje, 65 kilometer ten Zuiden van de stad Bilbao.

Bernt liet op 17-08 het eiland Öland achter zich, en vloog direct stevig door in een rechte lijn naar het Zuiden. Via Polen, Tsjechië, Slovenië en Kroatië belandde hij in Italië. Eergisteren stuurde hij zijn laatste GPS-positie, toen was hij nog maar 100 kilometer verwijderd van de hoofdstad Rome.

Durk, Johan en Doreen zijn nog niet vertrokken.

Kennismaking najaar 2024

Groningen (NL)

Durk

Durk werd in 2021 als adult gezenderd in Oost-Groningen. Dit jaar heeft hij weer in Oost-Groningen een broedpoging gedaan met derde kalenderjaar vrouw L•T uit Friesland. Helaas is hun nest al in de eifase mislukt.

Herman

Herman werd in 2021 als broedvogel in Drenthe gezenderd, hierbij bleek dat hij als nestjong al geringd was in Frankrijk. Dit jaar is hij niet aan een nest begonnen. Vrijwel de hele zomer heeft hij rondgezworven in de provincie Groningen, waarna hij al vroeg naar Frankrijk vertrok om daar het laatste deel van de zomer door te brengen.

Öland (SE)

Bernt

Bernt is in 2023 als adulte man van een zender voorzien op Öland in Zweden. Daar heeft hij ook dit jaar weer een nest gehad, maar dit nest is mislukt.

Johan

Ook Johan werd vorig jaar op Öland gezenderd. Dit jaar heeft hij succesvol gebroed op het eiland. Hij bracht vier jongen groot.

Saksen-Anhalt (DE)

Doreen

Doreen is de enige grauwe vrouw in het gezenderde gezelschap. Zij heeft in 2021 in het Duitse Altmark haar zender gekregen. Dit jaar heeft ze daar wel weer rondgehangen, maar is er niet in geslaagd om een nest met jongen groot te brengen.