ROUTES GRAUWE ZENDERKIEKEN VOORJAAR 2024
Bernt
Doreen
Durk
Gösta ll
Op bovenstaande kaart zijn de trekroutes van de zenderkieken te zien. De kleur van de lijn correspondeert met de kleur op de ‘pasfoto’s’. Klik op de icoontjes met vliegende kiekendieven om de datums van de tussenstops en de laatste update te zien.
Herman
Johan
Matthias
Laatste nieuws van grauwe kiekendieven met een zender voorjaar 2024
06-05-2024
Weer wat beweging!
Doreen in Italie
Doreen heeft ook laten weten dat zij in Europa is aangekomen! Twee weken heeft ze gespendeerd in het noorden van Algerije voordat ze de oversteek over de Middellandse Zee maakte. In deze periode heeft ze twee gebieden bezocht waar ze in elk gebied ongeveer een week is gebleven. Vanaf het moment dat ze de kust van Algerije verliet bij Algiers is ze een stuk naar het oosten verplaatst, waardoor ze in Zuid-Italië bij Napels het vasteland bereikte. Deze oversteek was op 3 mei. Haar laatste punten werden gisteren verstuurd, in een akkergebied aan de zuidelijke voet van de Alpen in Noord-Italië.
Herman op het vliegveld van Milaan
Herman is na een nachtje slapen op Menorca ook in Italië weer boven land komen te vliegen. Dit is nogal opvallend, want hij is dit najaar via Iberië naar het zuiden gevlogen, en ook vorig jaar heeft hij uitsluitend de route via Iberië genomen. Dit voorjaar was het blijkbaar tijd voor wat afwisseling en neemt deze avonturier dus een veel oostelijkere route. In Italië is hij bijna twee weken gebleven! Eerst in de buurt van Turijn en daarna dichtbij Milaan. Alsof dat nog niet avontuurlijk genoeg was, heeft hij ook nog het vliegveld van Milaan opgezocht. Drie dagen lang heeft hij tussen de start- en landingsbanen gejaagd (zie onder). Wat een thrillseeker, die Herman! Afijn, hij is er heelhuids vanaf gekomen en heeft inmiddels zelfs al de Alpen getrotseerd. Gisteren stuurde hij GPS-posities ten noorden van de Bodensee in het zuiden van Duitsland. Hij komt eraan!
Afbeelding. Vliegbewegingen van Herman op het vliegveld van Milaan.
Durk doet het op zijn gemak
Dat kunnen we van Durk helaas nog niet zeggen. Vandaag liet hij weten dat hij nog altijd in Noord-Algerije loopt te dralen. Vorig jaar was hij rond deze tijd al lang en breed terug in zijn broedgebied in Oost-Groningen. Toch is deze timing niet ongewoon voor Durk, want in 2022 was hij pas op 14 mei terug in Oost-Groningen. Toch hopen we dat hij snel aanstalten maakt om te vertrekken.
Wel is er mooi nieuws van het Zweedse front: Johan heeft een teken van leven gegeven! Na een radiostilte van meer dan een half jaar heeft hij zich in het zuiden van Tsjechië gemeld. Hij heeft nog niet al zijn data kunnen versturen, maar hij heeft wel laten weten dat hij in drie gebieden overwinterd heeft: in het zuiden van Mali en daarna op twee plekken in de buurt van de Niger rivier in Niger. De rest van zijn route zal hij hopelijk snel onthullen. Van de andere twee Zweden is er nog steeds niks bekend en ook van Matthias hebben we nog niets nieuws gehoord.
30-04-2024
Zenderkieken nog steeds onderweg
In Nederland lopen de grauwe kiekendieven sinds afgelopen weekend eindelijk de deur spreekwoordelijk plat. De ene naar de andere grauwe wordt ineens gemeld in de broedgebieden. Alsof wat zuiderwind ze het laatste duwtje in de rug heeft gegeven. Maar het is ook wel hoog tijd: op 11 mei gaat officieel het kiekenseizoen van start, waarbij we weer met zijn allen op pad gaan om de territoria in kaart te brengen.
Durk laat expeditieteam doodleuk links liggen
Zenderkiek Durk, waar misschien wel het meest reikhalzend naar uit wordt gekeken door de vrijwilligers, is op 28-03 vertrokken vanuit zijn vertrouwde stek in het noorden van Nigeria. Tot 09-04 verliep zijn Sahara-oversteek vrij rechttoe rechtaan richting het noorden van Algerije. Op deze datum heeft hij zich echter flink uit de richting bewogen richting west, waardoor hij in Marokko uitkwam. Het is aannemelijk dat er in deze dagen een sterke noordoostelijke wind heeft geblazen, zoals wel vaker voorkomt in de Sahara in het voorjaar. Hetzelfde is namelijk ook te zien aan de track van Doreen, die op dat moment ook onderweg was in de Sahara. Durk heeft in Marokko enkele nachten doorgebracht in verschillende kleine akkergebiedjes. Had hij geweten dat GKA’s expeditieteam bijna een hele dag heeft besteed om hem op te zoeken bij zijn slaapplaats, dan had hij het misschien wat rustiger aan gedaan. Maar Durk – van geen kwaad bewust – vloog achteloos over de bergen, hobbelige zandwegen en daarna over de streng bewaakte grens met Algerije richting het oosten, waardoor hij (en zijn braakballen!) voorgoed onbereikbaar werden voor het onderzoek van het expeditieteam. Momenteel houdt hij daar nog steeds zijn stopover.
Herman heeft Afrika verlaten
Herman is, zoals gebruikelijk, eerder vertrokken dan Durk (namelijk op 22-03) en heeft Marokko ook aangedaan, maar dit was al eind maart en hij is er in vogelvlucht doorheen gegaan. Alsof hij zijn vroege vertrek wilde compenseren heeft hij maar liefst drie weken gepauzeerd (of gewacht?) in twee gebieden in het noorden van Algerije. Zijn laatste bericht komt van Menorca op 19-04. We hopen dat hij het Middellandse zeegebied inmiddels veilig achter zich heeft gelaten.
Doreen is net als Durk nog in Algerije
Ook Doreen is dus onderweg (vertrokken op 01-04) en pauzeert dit voorjaar ook in Noord-Algerije. Ze maakt nog geen aanstalten om verder te vliegen. Van Matthias hebben we al een maand niets gehoord en van de Zweedse zenderkieken hebben we de hele winter niets gehoord. Mogelijk heeft het ermee te maken dat deze vogels 4G-zenders dragen, die vooral goed werken in Europa (waarvoor ze ook zijn bedoeld) en minder goed in Afrika.
Laatste nieuws van grauwe kiekendieven met een zender najaar 2023
01-12-2023
Eindelijk is er weer nieuws van de grauwe zenderkieken!
We hebben namelijk weer een beetje data binnengekregen van Durk en Herman. De informatie die ze hebben verstuurd is wel lichtelijk verouderd. De meest recente positie die Herman heeft verstuurd is van 21-10, en het meest recente GPS-punt van Durk is zelfs van 04-10. Beide vogels waren op dit moment in Mali, al was Durk helemaal aan de oostkant van het land en Herman juist aan de westkant. Uit de verstuurde data van Herman blijkt dat hij een maand in zijn eerste overwinteringsgebied in het westen van Mali heeft gezeten, en zich daarna 250 kilometer heeft verplaatst in zuidwestelijke richting. Op deze tweede plek is hij in ieder geval twee weken gebleven, maar wat hij daarna heeft gedaan, weten we op dit moment niet. Voor Durk is het onwaarschijnlijk dat hij nu nog in Mali is. Normaal gesproken overwintert hij in het noorden van Nigeria, waar hij rond eind oktober aan had moeten komen. Hopelijk stuurt hij ons gauw meer informatie zodat we weten of hij daar veilig is gearriveerd.
Behalve Durk en Herman heeft alleen Doreen nog data verstuurd sinds de laatste update. Zij zit nog op haar vertrouwde stek in het noorden van Nigeria.
25-10-2023
Maar weinig progressie…
Van alle grauwe zender kieken heeft alleen de zender van Doreen contact gemaakt. We hadden al een tijdje niks van haar vernomen. Ze is dan ook een flink stuk opgeschoven. Nadat we op 4 september contact verloren is ze met 4 tussenstops over de Sahara gevlogen. Nu verblijft ze in een plas-dras gebied in Nigeria. Matthias was al eerder in de Sahel aangekomen, maar de rest van de grauwe kiekendieven zenders heeft helaas nog geen contact gemaakt. Hopelijk hebben we binnenkort weer een wat uitgebreidere update.
12-10-2023
Van hier tot Timboektoe
Durk heeft zijn reis in het zonnige Italië voortgezet. Hierbij heeft hij de eilanden van de Toscaanse Archipel, samen met Corsica en Sardinië gebruikt als stapstenen om daarna de zee over te steken naar Tunesië. Drie dagen heeft hij geen vast land gezien! Hierna is hij de grens van Algerije over gegaan en een stukje naar het noorden gevlogen. Hier hangt hij nu al een tijdje rond.
Matthias heeft iets meer progressie gemaakt dan Durk. Na een lange tussenstop in noord Algerije is hij in acht dagen van hier tot Timboektoe gevlogen (letterlijk en figuurlijk), en is nu bijna bij zijn winteraccommodatie in de Sahel aangekomen.
Helaas hebben we nog steeds geen update gekregen van Herman, Gösta II, Johan, Doreen en Bernt. De Sahara is natuurlijk een enorm onherbergzame plek, en de kans dat de zenders gewoon geen contact maken is erg groot. Hopelijk zijn ze nog in leven, of al veilig op hun bestemming aangekomen!
20-09-2023
Durk en Matthias hebben elkaar op een haar na gemist!
Durk heeft zijn weg vanuit Frankrijk weer vervolgd, en is daarmee in 1 dag recht over de Zwitserse en Italiaanse alpen gevlogen. Hier heeft hij zijn Duitse neef Matthias op maar 1 dag gemist! Na de Alpen te hebben getrotseerd lijkt hij een nachtje in het bos te hebben geslapen, om de dag er na weer als een speer naar het zuiden te vliegen, waar hij recht over het vliegveld van Milaan vloog. Hier zette hij zijn zinnen opeens op het oosten, om ongeveer 200 kilometer deze richting op te vliegen, en daarna weer terug te vliegen om zijn reis naar het zuiden voort te zetten.
Matthias heeft het iets rustiger aan gedaan dan Durk. Het lijkt er op dat hij een fijne plek met struweel heeft gevonden, midden in het dorre landschap van Algerije. Het is duidelijk te zien dat hij tijdens het jagen de drooggevallen beekjes en riviertjes volgt. Hij hangt hier nu al een week rond, maar het lijkt er op dat hij weer voorzichtig gaat beginnen aan zijn reis naar het zuiden.
De zenders van Herman, Doreen, Gösta II, Johan en Bernt hebben helaas sinds de vorige update geen contact meer gemaakt. Mogelijk komt dit door dat sommige van hun aan hun reis door de Sahara zijn begonnen. Wie weet dat we volgende keer weer wat nieuws van ze horen!
11-09-2023
Gösta II en Matthias: twee uiteenlopende manieren om de Pyreneeën te bedwingen
Durk heeft sinds de laatste update drie verschillende landen onder zijn vleugels voorbij zien komen: België, Luxemburg en Frankrijk. Ten opzichte van zijn najaarsroute in voorgaande jaren, wijkt zijn huidige route iets af: voorheen ging hij via Duitsland recht op de Alpen af, maar dit jaar houdt hij voorlopig een meer westelijke route aan, waardoor hij in het noorden van Frankrijk terecht is gekomen.
Gösta II is al in Centraal-Spanje! Hij heeft de Atlantische kust in Frankrijk gevolgd tot hij bij de Pyreneeën aankwam. Vanaf dat punt vloog hij verder landinwaarts richting het zuiden. Omdat hij de Pyreneëen zo ver westelijk is overgevlogen, heeft hij de hoge toppen van dit gebergte niet hoeven trotseren. Eergisteren was hij iets ten oosten van de Spaanse hoofdstad Madrid. Sindsdien is hij niet veel verder meer gevlogen.
In tegenstelling tot Gösta II, is Matthias niet bepaald uitgeweken voor hoge bergtoppen. Afgelopen donderdag moet hij van prachtige uitzichten hebben genoten toen hij door Zwitserse- en Italiaanse Alpen kwam. Bijna de hele dag vloog hij tussen de besneeuwde toppen, en hij kwam vlak langs de Mont Blanc rond het middaguur. Hij sliep daarna een nachtje in Noord-Italië, en de volgende dag begon hij bij Monaco om 12 uur ‘smiddags aan zijn tocht over de Middellandse zee. De rest van de dag en de gehele daaropvolgende nacht bleef hij in de lucht. Hij volgde wel even de kustlijn van Mallorca, maar ging daar niet aan wal. Hij moet uitgeput zijn geweest toen hij pas de volgende avond, na bijna anderhalve dag non-stop te hebben gevlogen, bij de kust van Algerije arriveerde.
Herman en Doreen hebben schijnbaar weinig bereik in Noord-Afrika, of ze zijn al bezig met hun reis door de Sahara, want we hebben de afgelopen dagen niks meer van ze gehoord. Ook van Johan en Bernt hebben we geen nieuws ontvangen.
07-09-2023
Zeven grauwe zenderkieken on air
Ook Matthias heeft laten weten dat hij is vertrokken! Met deze laatste toevoeging aan het reisgezelschap zijn er nu zeven grauwe zenderkieken on air. Matthias blijkt al een week onderweg te zijn, maar zijn data was eerder nog niet verstuurd. Hij maakte niet bepaald een vliegende start: hij treuzelde wat ter hoogte van Leipzig en de afgelopen twee dagen hield hij pauze aan de rand van het Zwarte Woud.
Durk had een wat zwalkende start door Friesland, Flevoland en Drenthe, maar inmiddels heeft hij ons kikkerlandje verlaten. Hij kachelde een stukje door Duitsland, en bij Münster richtte hij zijn snavel ineens resoluut in zuidwestelijke richting, waardoor hij eergisteren de Belgische grens naderde.
Sinds Herman Europa heeft verlaten, doet hij het lekker rustig aan. Bijna een week lang deed hij een pas op de plaats in een akkergebied in de buurt van de stad Meknes in het noorden van Marokko. Eergisteren vervolgde hij zijn reis in oostelijke richting en inmiddels is hij in Algerije aangekomen.
Bernt is wat wispelturig. Hij was afgelopen maandag in Oostenrijk, en heeft daar ook een nachtje geslapen, maar daarna is hij toch omgekeerd naar het noorden en weer terug de grens over gegaan naar Tsjechië.
Gösta II heeft in de tussentijd al een aardig stuk van Frankrijk gezien. Via Parijs vloog hij in een rechte lijn naar Niort, en ook aan Bordeaux is hij al voorbijgekomen. Gisteren vloog hij parallel aan de Atlantische kust.
Doreen is nog in het noorden van Algerije. Van Johan hebben we al een tijdje niks meer gehoord.
04-09-2023
Herman is al in Noord-Afrika, ook Zweedse kieken zijn weer te volgen!
De najaarstrek van de grauwe zenderkieken is alweer in volle gang. Maar liefst zes vogels zijn al op weg naar de Sahel. Onze Herman en de Duitse Doreen lopen aan kop: zij hebben Noord-Afrika al bereikt! Herman was hier als eerste: op 31-08 vloog hij Marokko binnen. Net als vorig jaar liep zijn route door Frankrijk, over de Pyreneeën, en via Spanje. In het Zuiden van Spanje begon hij zijn tocht over zee. Na aankomst in Marokko maakte hij een scherpe bocht naar het westen. Doreen kwam op 02-09 in Algerije aan wal. Zij begon haar tocht over zee al in Zuid-Frankrijk, en kwam onderweg langs Ibiza. Ze heeft de verleidingen van dit feesteiland echter weten te weerstaan en lijkt zonder te pauzeren te zijn doorgevlogen naar het Afrikaanse continent.
De dit jaar vers gezenderde Zweedse ‘Öland-kieken’ zijn ook al lang en breed onderweg. Gösta II en Johan zijn half augustus al vertrokken, Bernt vertrok eind augustus. Gösta II, die geen broedvogel was, maar wel de hele zomer op het eiland heeft rondgehangen, neemt een heel andere route dan Johan en Bernt. Direct nadat hij het eiland had verlaten, vloog hij in westelijke richting, door Denemarken naar Duitsland en daarna naar Frankrijk. Het lijkt erop dat hij de Middellandse zee via Spanje over zal steken. Johan en Bernt vlogen juist recht naar het zuiden, via Oost-Duitsland naar Tsjechië. Bernt nadert momenteel de grens met Oostenrijk. Vroege vogel Johan was op 23-08 al bij de grens tussen Oostenrijk en Slovenië, waar zijn zender voor het laatst data heeft verzonden.
Durk, die vorig jaar ook al aan de late kant vertrok, heeft zijn broedgebied pas op 02-09 verlaten. Hij heeft een ommetje gemaakt door de landerijen van Friesland, maar verder dan het Noorden van Overijssel is hij nog niet gekomen.
25-08-2023
Herman is vertrokken, Durk hangt nog rond in Oost-Groningen
Het kiekendieven broedseizoen zit er weer zo goed als op! In Nederland is het allerlaatste jong van het seizoen nog maar nét vliegvlug, en dit jong wordt nog gevoerd door de ouders. Maar voor de meeste grauwen is het hoog tijd om de boel de boel te laten en terug te keren naar Afrika.
Zenderkiek Herman heeft, na het succesvol grootbrengen van een nest van vier jongen, zijn broedgebied in Oost-Groningen afgelopen maandag 21 augustus definitief verlaten! Opvallend genoeg vloog hij niet linea recta naar het zuiden, maar bracht hij eerst weer een kort bezoek aan exact de plek waar hij vorig jaar zijn nest had in Drenthe. Toen hij dit voorjaar aankwam in Nederland vanuit Afrika, bracht hij ook al een bezoek aan dit gebied. Blijkbaar heeft die plek in Drenthe nog steeds een bepaalde aantrekkingskracht, zelfs ná het broedseizoen. Dit keer bleef hij daar ongeveer een uurtje rondhangen, en daarna vertrok hij pas echt richting het zuiden. In de nacht van afgelopen donderdag (24 augustus) op vrijdag was hij al in het noorden van Frankrijk, waar hij in een bos sliep.
Zenderkiek Durk, wiens nest in Oost-Groningen is mislukt, is nog niet vertrokken. Hij hangt nog rond in het broedgebied.
24-08-2023
De najaarstrek van de gezenderde grauwe kiekendieven is begonnen!
De grauwe kiekendieven zijn weer aan de najaarstrek begonnen richting de overwinteringsgebieden ten zuiden van de Sahara. Het zal enkele weken duren tot ze daar aankomen, dus het is weer tijd om op hun vleugels mee te genieten van deze reis. Op het Zweedse eiland Öland zijn deze zomer drie nieuwe grauwe kiekendieven gezenderd in samenwerking met de Provincie Kalmar (Länsstyrelsen Kalmar), de Universiteit Kalmar (Linnaeus University) en de lokale kiekendievenbeschermers (Lees hier meer over deze succesvolle vangactie). In Groningen en Duitsland zijn dit jaar geen nieuwe individuen uitgerust met een zender, maar kunnen we wel enkele oude bekenden van eerdere jaren volgen: de in Nederland gezenderde vogels Durk en Herman en de Duitse Matthias en Doreen. Deze laatse twee zijn gezenderd als broedvogel in de Duitse deelstaat Saksen-Anhalt, waar wij samenwerken met de BUND Sachsen-Anhalt en de Vogelschutzwarte Steckby
Kennismaking najaar 2023
Groningen (NL)
Durk
Durk is in 2021 in Oost-Groningen van een GPS-zender voorzien. Hij heeft dit jaar daar ook een broedpoging gedaan, maar het legsel is helaas mislukt.
Herman
Herman is in 2021 gezenderd als broedvogel in Drenthe. Hij was toen al geringd, en bleek geboren te zijn in Noord-Frankrijk. Dit jaar was hij gepaard in Oost-Groningen met een ongeringde vrouw en bracht succesvol vier jongen groot.
Öland (SE)
Bernt
Bernt is dit jaar als broedvogel op Öland gezenderd. Hij wist drie jongen groot te brengen in een beschermd nest in luzerne. Lees hier het verslag over de vangactie afgelopen juni in Zweden.
Johan
Ook Johan is als broedvogel op Öland gezenderd en ook hij wist – net als Bernt – drie jongen groot te brengen in een beschermd luzernenest.
Gösta ll
Gösta ll werd ook gezenderd op Öland in 2023, maar hij bleek geen broedvogel te zijn en heeft over het eiland rondgezworven tot zijn vertrek.
Saksen-Anhalt (DE)
Matthias
Matthias was vorig jaar toen hij gezenderd werd als broedvogel succesvol, maar lijkt dit jaar geen broedpoging ondernomen te hebben. Net als Herman (NL) was hij al geringd als nestjong. Matthias kroop in 2014 uit het ei in de Duitse deelstaat Brandenburg.
Doreen
Doreen heeft in 2022 samen met de destijds ook gezenderde man Hendrik in Altmark gebroed. Dit jaar keerde ze terug in het broedgebied, maar is haar nest in de jongenfase mislukt.