Titelfoto: Margret Bunzel-Drüke

ROUTES BRUINE ZENDERKIEKEN NAJAAR 2024 (Circus aeruginosus)

Op bovenstaande kaart zijn de trekroutes van de zenderkieken te zien. De kleur van de lijn correspondeert met de kleur op de ‘pasfoto’s’. Klik op de icoontjes met vliegende kiekendieven om de datums van de tussenstops en de laatste update te zien.

70

82

Iris

Nicolas

Susan

Laatste nieuws van bruine kiekendieven met een zender - najaar 2024

2024-11-24

Susan verkast westwaarts richting Gambia

Hoewel het behoorlijk stil is bij de gezenderde bruine kiekendieven omdat ze ófwel in de Sahel vertoeven, ófwel hun zender geen bereik heeft, wist Susan ons te verblijden met een nieuwtje. Haar eerste overwinteringsgebied in het westen van Mali in de buurt van de plaats Kayes, waar ze meer dan een maand stationair was, blijkt een tijdelijk onderkomen te zijn geweest. Vorige week heeft ze plots haar spullen gepakt en is in westelijke richting met de noorderzon vertrokken. Hemelsbreed legde ze ca. 370 kilometer af in nog geen anderhalve dag (met alleen een korte stop om de nacht door te brengen). Ze is neergestreken in Senegal op 3.5 kilometer van de grens met Gambia, aan de rand van een vertakking van de Gambiarivier. De afgelopen twee weken heeft ze de meeste nachten doorgebracht aan de oevers van de rivier, maar sliep ze ook enkele nachten op landbouwpercelen op ongeveer 23 kilometer afstand van de rivier.

82 heeft het kennelijk ook nog naar zijn zin aan de Gambiarivier, en Nicolas lijkt het goed te maken aan de Bandamarivier in Ivoorkust. Van 70 en Iris ontvingen we geen updates.

28-10-2024

Nicolas nu ook in zijn overwinteringsgebied

Nicolas is weer gearriveerd in Ivoorkust! Hier scharrelt hij weer precies op dezelfde akkertjes met cirkelirrigratie rond als in voorgaande jaren. Hij valt weer lekker uit de toon met zijn zuidelijke locatie: bijna 700 kilometer zuidelijker dan Susan en man 82. Susan laat weten dat zij het nog steeds naar haar zin heeft bij de Senegalrivier in westelijk Mali. Voorlopig lijkt het er niet op dat ze binnenkort weer zal verplaatsten. Dat zelfde geldt voor man 82, die nog steeds  rondhangt op zijn vaste stek aan de oevers van de Gambia rivier.

13-10-2024

Susan start haar overwintering in Mali

En ook Susan heeft zich gemeld aan de andere kant van de Sahara! Omdat het haar eerste jaar is dat ze met een zender rondvliegt, zijn we erg benieuwd waar zij de winter gaat doorbrengen. Ze is voorlopig gestopt in het westen van Mali, vlak bij de Senegalrivier. Ze is hier al zes dagen blijven hangen. Deze plek ligt nog relatief noordelijk, dus het is de vraag of ze hier de hele winter zal blijven. Erg groen ziet het er niet uit op de satellietbeelden, en ze zit ook nog niet direct aan de oever van een rivier. Afwachten dus of ze nog verder zal opschuiven naar het zuiden.

De enige andere bruine zenderkiek die data heeft verstuurd sinds de laatste update is man 82. Wat we daaruit afleiden is dat alles zijn gebruikelijke gangetje gaat op zijn vaste stek vlak bij de Gambiarivier.

07-10-2024

Snel door Noord-Afrika

Sinds de vorige update hebben twee kiekendieven nieuwe posities doorgeven: vrouw Susan en man 82. Zoals wij al vermoedden is Susan in de ochtend van 30-09 de Straat van Gibraltar overgestoken, maar in plaats van recht naar de overkant te vliegen, zwalkte ze hierbij naar het westen, waarbij ze 150 kilometer over zee vloog in plaats van de benodigde 45 kilometer. Dit is ongetwijfeld een gevolg van de Levanter, de sterke oostelijke wind die vaak door de Straat van Gibraltar raast. Kennelijk heeft ze er niet veel energie door verloren, want op diezelfde dag vloog ze helemaal door tot een landbouwgebied bij Béni-Mellal, en de daaropvolgende dag heeft ze de rest van Marokko al doorkruist tot aan de grens met Algerije. Niet verrassend verloor haar zender hier bereik: het is daar al een behoorlijk onherbergzaam woestijnlandschap.

Nog niet alle data is binnen, maar tot dusver heeft geen van de bruine zenderkieken een meerdaagse stop gemaakt in Noord-Afrika. Vrouw 70, man 82 en man Nicolas maakten stops in Noord-Frankrijk, Susan in Spanje, en Iris is eigenlijk gestaag doorgevlogen zonder meerdere nachten op één plek door te brengen.

01-10-2024

De eerste bruine zenderkiek heeft zich in zijn overwinteringsgebied gemeld

Man 82 uit de Noordoostpolder heeft ons meer dan een week lang in het ongewisse gelaten, maar daarna had hij een mooie ‘verrassing’: op 28-09 is hij bij zijn vaste stek vlak bij de Gambia rivier gearriveerd. Iris is ook goed op weg: gisteren meldde ze dat ze net het westelijke deel van Mali binnen is gevlogen. Het is voor haar nog een dikke 600 kilometer flappen naar haar gebruikelijke adres in Guinee. Susan liet gisteren weten dat zij de nacht heeft doorgebracht vlak bij de straat van Gibraltar, maar dan nog wel aan de Spaanse kant van de zee-engte. De kans is groot dat ook zij op moment van schrijven inmiddels op het Afrikaanse continent is gearriveerd. Van vrouw 70 en man Nicolas is er geen nieuws sinds de laatste update.

25-09-2024

Susan maakt pijlsnelle inhaalslag

Susan mag dan behoorlijk laat vertrokken zijn uit haar broedgebied, nu ze eenmaal op stoom is heeft ze er flink de sokken in. Gisteren liet ze weten dat ze Madrid al gepasseerd is! Ze nam een opvallend westelijke route vergeleken met de rest van de bruine zenderkieken, waarbij ze ten zuiden van Bordeaux zelfs een tijdje de westkust van Frankrijk volgde. Ze bleef een dagje en een nachtje uitpuffen op een eilandje met de toepasselijke naam ‘Île aux Oiseaux’, in de baai van Arcachon. Ook heeft ze, net als Nicolas, een nachtje in een bos geslapen. Hoewel haar route dus afweek van de rest, voegde zij zich bij het naderen van de Pyreneeën op dezelfde route als Nicolas en 82. Ze vloog zelfs over exact hetzelfde dal als Nicolas.

Iris heeft inmiddels geen internetverbinding meer in het noorden van Mauritanië, maar ze hield ons tot eergisteren nog wel via SMS op de hoogte. Van 70, 82 en Nicolas is er geen nieuws meer gekomen sinds de laatste update. Vermoedelijk wagen zij zich op dit moment aan de Sahara-oversteek.

20-09-2024

Afrika is bereikt, en Susan is alsnog uit Groningen vertrokken!

Er is veel leuks te melden over de zendervogels. Susan heeft op 17 september eindelijk het broedgebied in Groningen verlaten. Op dat moment had haar plaatsgenoot Iris Afrika al bereikt! Maar ze is flink bezig met een inhaalslag; inmiddels zit Susan al in Midden-Frankrijk. Zij heeft het stopovergebied in Noord-Frankrijk waar de andere Nederlandse vogels een tijd verbleven, links laten liggen en vliegt in een vrijwel kaarsrechte lijn richting zuidwest.

Iris, Nicolas en 82 hebben alle drie Afrika bereikt. Iris is in Oost-Marokko aan land gekomen, de beide mannen kozen voor de kortste overgang over zee bij de Straat van Gibraltar. Nicolas houdt in Noord-Afrika vooralsnog een puur zuidelijke route aan, terwijl man 82 meer in zuidwestelijke richting is afgebogen. Hij heeft vannacht overnacht iets boven Marrakesh in een gebied dat er op de satellietbeelden in ieder geval mooi groen uit ziet. De data van vrouw 70 is nog niet binnengekomen, dus het blijft nog even spannend of zij de overtocht ook veilig heeft doorstaan.

17-09-2024

Klaar voor de overtocht

Inmiddels hebben alle trekkende bruine kiekendieven Zuid-Spanje bereikt, klaar voor de overtocht naar het Afrikaanse continent. Net als vorig jaar stevenen de twee mannen Nicolas en 82 precies op de Straat van Gibraltar af. Man 82 maakt daarbij nog even een afslag in westelijke richting naar het mooie natuurreservaat Complejo Endorreico de Lantejuela.

De beide vrouwen Iris en 70 houden een meer oostelijke route aan. Iris is nog even gestopt voor wat sightseeing aan de kust van de Ebro Delta en heeft daar ook al een kleine tien kilometer boven zee gevlogen. Susan zit nog steeds in haar broedgebied in Groningen.

12-09-2024

Koers pal zuid

Vrouw 70, man 82 en Iris volgen na het stopovergebied in Noord-Frankrijk nu ieder hun eigen weg maar ze koersen wel allemaal meer richting zuid (i.p.v. zuidwest). Iris gaat snel opeens, ze ligt nu voor op 70 en 82. Nicolas heeft ook een flinke afstand overbrugt, en slaat in de regio Limousin plotseling af richting west. En jawel hoor: het blijkt een bosrijke omgeving, en ook hier vliegt hij weer van bos naar bos. Susan maakt vooralsnog geen aanstalten om aan haar reis naar het zuiden te beginnen. Zou ze misschien in Nederland blijven overwinteren?

09-09-2024

Iris ook vertrokken en volgt dezelfde route als 70 en 82!

Bruine zenderkiek Iris heeft afgelopen donderdag ook haar spullen gepakt in Midden-Groningen en is aan de reis naar het zuiden begonnen! In een kaarsrechte lijn vloog ze naar Zeeland, en vanaf daar trad ze in de voetsporen van 70 en 82, langs dezelfde route door België. Hoe lang zullen de snavels van deze drie vogels nog precies dezelfde kant op staan? Intussen is er van 82 geen nieuws, maar 70 heeft een eind gemaakt aan haar stopover in Noord-Frankrijk en is weer ‘on the road’. Van Nicolas hebben we verder niks meer gehoord, misschien heeft hij niet veel bereik in het bos (zie vorige update). Bruine zenderkiek Susan blijft vooralsnog als enige achter in het broedgebied.

05-09-2024

Nicolas blijkt nog steeds een bosliefhebber

De afgelopen tijd heeft Nicolas opvallend veel in bosjes in Centraal-Frankrijk rondgehangen. Voorgaande jaren deed hij dat ook al. Wat daar te beleven is, blijft een onopgelost raadsel. Van de zenderdata worden we wat dat betreft niet veel wijzer. Het is moeilijk voor te stellen dat hij daar tussen de bomen door manoeuvrerend jaagt, maar je gaat het haast wel denken gezien de hoeveelheid tijd die hij er doorbrengt. Inmiddels is hij al naar het derde bos op een rij verplaatst. NOP-kieken 70 en 82 vlogen een verbazingwekkend gelijkende route door België. Sommige stukken lagen hun routes minder dan een kilometer uiteen, en op het laatste stuk lijken zij zelfs over exact dezelfde akkers te zijn gevlogen. Ze zullen elkaar echter niet hebben gezien, want er zat toch steeds meer dan een dag tussen hun voorbijkomen.

03-09-2024

Langs het vliegveld, maar toch zelfstandig verder als zenderkiek

Ook man 82 heeft de Noordoostpolder achter zich gelaten! Eergisteren (01-09) is hij vertrokken. Hij stopte toen ook al vrij gauw met het versturen van data, dus we weten alleen dat hij richting Almere is gevlogen… Niet geheel onverwacht. Nicolas heeft drie dagen bij het Châlons Vatry vliegveld van Parijs rondgehangen. Blijkbaar vertrekken er vanaf daar geen rechtstreekse vluchten naar Ivoorkust want afgelopen vrijdag is hij zelfstandig verder gevlogen. Op dit moment houdt hij zich op ten zuiden van Parijs in een bos, zoals we van hem gewend zijn. Van 70 niet veel nieuws, zij zit nog in het Noorden van Frankrijk.

28-08-2024

Vaste tussenstop in Noord-Frankrijk voor de eerste bruine zenderkieken naar het Zuiden

Al twee van de vijf bruine zenderkieken hebben hun broedgebieden verlaten! De echte langeafstandstrek moet nog op gang komen, maar Nicolas en 70 zijn, zoals gebruikelijk, alvast naar Noord-Frankrijk verplaatst. 70 deed dit al een maand geleden, en hangt daar inmiddels dus al een aardige tijd rond. Nicolas is pas afgelopen zondag vertrokken uit de Hellwegbörde.

Iris, Susan en 82 zijn nog niet op weg naar het Zuiden.

Kennismaking najaar 2024

Flevoland en Groningen (NL)

70

Vrouw 70 draait inmiddels al voor het vijfde jaar mee met haar zender, die ze in 2019 in de NOP kreeg omgedaan. Ze legde dit jaar twee eieren, maar er was nog maar één jong over toen de wintertarwe op het nestperceel werd geoogst. Dit jong was al bijna vliegvlug en is verplaatst naar een naastgelegen perceel met bieten, waarna hij niet meer terug is gezien.

82

82 werd als adulte man in 2020 gezenderd in de Noordoostpolder. Afgelopen zomer begon hij met een nest met vijf eieren in wintergerst in de Noordoostpolder, maar uiteindelijk wist maar één jong het tot uitvliegen te schoppen.

Iris

Iris, al in 2022 gezenderd ten noorden van de stad Groningen, heeft dit jaar in hetzelfde gebied succesvol gebroed in het riet langs een tocht.

Susan

Susan kunnen we dit jaar voor het eerst volgen. Zij werd het afgelopen broedseizoen ten noorden van de stad Groningen gezenderd. Haar jongen waren toen net uitgevlogen uit hun rietnest langs een sloot.

Hellwegbörde (DE)

Nicolas

Nicolas is in 2021 in de Duitse Hellwegbörde gezenderd. Het afgelopen broedseizoen heeft hij daar weer succesvol gebroed.